“Η ιστορία είναι μια ισχυρή παράμετρος του βιβλίου”

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Πατρίς:

http://www.patris.gr/articles/244421/164207#.Ue52LY3je2Y

1)Αυτό είναι το τρίτο σας βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Μιλήστε μας λίγο για το θέμα που πραγματεύεστε. Ποια περίοδο χρονικά καλύπτει το βιβλίο;

Το Μυστικό ήταν η ζάχαρη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός είναι το πρώτο βιβλίο μου που κυκλοφορεί από τις συγκεκριμένες εκδόσεις και είμαι πολύ χαρούμενη γι' αυτό. Είναι ένα βιβλίο χωρισμένο σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος παρακολουθούμε την Κατίνα την εποχή του μεσοπολέμου, όταν παιδί ακόμη βρίσκεται στην Κρήτη έως και το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μέσα από βεντέτες, ήθη και έθιμα της εποχής, συναισθήματα και ιστορικές αναφορές το βιβλίο γίνεται η αφορμή να καταγραφεί η Ιστορία του τόπου και να φωτιστεί η ζωή και η νοοτροπία των κατοίκων ενός πολύ μικρού ορεινού χωριού της Κρήτης. Έτσι από το 1895 και την Κρητική Πολιτεία περνάμε στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο, στη μάχη της Κρήτης, στο Μάλεμε, στα γεγονότα που σημάδεψαν κυριολεκτικά την καταστροφή της Κανδάνου από τους Γερμανούς, στη φρίκη που οδήγησε ανθρώπους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και στην απελευθέρωση.

Το δεύτερο μέρος του βιβλίου βρίσκει την Κατίνα στον Πειραιά του 1950, στις προσφυγικές κατοικίες της Δραπετσώνας, με τους τεκέδες και τους σαλεπιτζήδες, τη φτώχεια και τους ρεμπέτες, τους πρόσφυγες και την προσπάθεια ανασύνθεσης της κοινωνίας μετά τον εμφύλιο. Η ιστορία οριοθετείται από το γάμο της Κατίνας με τον Θέμελη, έναν αντιφατικό άνθρωπο που κυριολεκτικά καταδίκασε την Κατίνα στον ισόβιο εγκλεισμό της σε έναν μάλλον πνιγηρό γάμο.

Έτσι επί της ουσίας το βιβλίο διατρέχει ολόκληρο τον εικοστό αιώνα, αλλά οι Ιστορικές του αναφορές ξεκινούν από το 1895 και καταλήγουν στις μέρες μας.

2. Από ότι διαβάσαμε αναφέρεστε πολύ στην Κρήτη. Πως αποφασίσατε να γράψετε ένα μυθιστόρημα για το νησί μας;

Θέλησα να γράψω ένα μυθιστόρημα, το οποίο θα γινόταν η αφορμή για να παρουσιαστεί  το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο μιας εποχής που επηρέασε μια ολόκληρη γενιά δημιουργώντας μια αντίστοιχη νοοτροπία και στάση ζωής και προσδιόρισε τη μοίρα των πολλών ανθρώπων, τις έμφυλες διακρίσεις που γίνονταν κατά τον περασμένο αιώνα εις βάρος των γυναικών αλλά κυρίως την Ιστορία αυτού του τόπου που για μένα ήταν μεγάλης σημασίας.

4.Θα μπορούσε να θεωρηθεί ιστορικό μυθιστόρημα;

Αναμφίβολα η Ιστορία είναι μια πολύ ισχυρή παράμετρος του βιβλίου. Το μυθιστόρημα διατρέχει την Ιστορία του τόπου και γίνεται η αφορμή να καταγραφούν ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν την Κρήτη αλλά και τη χώρα ολόκληρη. Από την άλλη γίνεται η αφορμή να παρουσιαστούν οι κοινωνικές προσεγγίσεις της εποχής, οι διακρίσεις που γίνονταν λόγω νοοτροπίας, το γεγονός ότι η γυναίκα της εποχής ήταν καταδικασμένη σε μια κοινωνική, πνευματική και πολιτική στέρηση. Νομίζω ναι, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα ιστορικοκοινωνικό μυθιστόρημα.

5. Μετά από το πορτρέτο της σιωπής από τις εκδόσεις Έναστρον που ήταν το πρώτο σας μυθιστόρημα και είναι μια ιστορία για το Άγιο όρος, την αυτογνωσία και αυτοδιάθεση του ανθρώπου, ακολούθησε το Παραμύθι της βροχής από τις εκδόσεις Δοκιμάκης μια ιστορία για την Ιαπωνία και το δέσιμο της φιλοσοφίας των δύο πολιτισμών, τώρα επανέρχεστε με ένα μυθιστόρημα σε μια περίοδο που δεν έχουν γραφτεί και πολλά, όπως αυτή λίγο πριν τον πόλεμο του ΄40 και την περίοδο της κατοχής και του εμφυλίου μέχρι και τις μέρες μας. Τι σας έκανε να ασχοληθείτε με αυτό;

Νομίζω ότι και τα τρία αυτά βιβλία έχουν ένα κοινό παρανομαστή κι αυτός δεν είναι άλλος από τη φυγή. Στο πορτρέτο της σιωπής ο κεντρικός ήρωας φεύγει και αναλαμβάνει πλήρως την ευθύνη αυτής της πράξης του, σηματοδοτώντας με αυτό τον τρόπο την ανάγκη του να ζήσει όπως εκείνος θέλει και να γνωρίσει τον εαυτό του. Στο Παραμύθι της βροχής πάλι η φυγή συντελείται και γίνεται η αφορμή να έρθουν κοντά άνθρωποι και πολιτισμοί που μοιάζουν τόσο πολύ αλλά κανείς δεν το αντιλαμβάνεται. Το τρίτο μυθιστόρημα, Το μυστικό ήταν η ζάχαρη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός και σ’ αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω τις εκδόσεις για την αγάπη με την οποία από την πρώτη στιγμή περιέβαλλαν το βιβλίο και εμένα προσωπικά, μιλά για τη φυγή που ποτέ δεν γίνεται. Οι ήρωες περιστρέφονται γύρω από τις παγιωμένες προκαταλήψεις και απόψεις της ηθικής από τις οποίες δεν καταφέρνουν να ξεφύγουν. Κι ενώ στα δύο πρώτα βιβλία ο χρόνος και ο τόπος που εξελίσσεται η πλοκή είναι μεν συγκεκριμένος αλλά απλώς εξυπηρετεί την αφήγηση στο τρίτο βιβλίο είναι καθοριστικός παράγοντας ακριβώς επειδή προσδιόρισε τους κανόνες αυτής της ηθικής και μοιραία την τύχη των ηρώων.

6) Το βιβλίο έχει μέσα πολύ δυνατούς χαρακτήρες που περιγράφετε με πολύ " ζωντανό " τρόπο.Ποιον θα ξεχωρίζατε, αν ξεχωρίζατε κάποιον;

Αναμφίβολα καθοριστικοί ήρωες για μένα αλλά νομίζω και για τους αναγνώστες αυτού του βιβλίου είναι το εκρηκτικό δίδυμο της Κατίνας και του Θέμελη. Πρόκειται για δύο ανθρώπους εγκλωβισμένους στην προσωπική τους μοίρα με έναν αναπόδραστο τρόπο. Στην ουσία ανάμεσα τους είχαν αναπτυχθεί πολύ ισχυροί κώδικες επικοινωνίας τους οποίους προσπάθησα να αποκωδικοποιήσω καθώς σε πολλούς θα μοιάζουν εντελώς νοσηροί. Η Κατίνα είναι μια γυναίκα παλιάς κοπής, μια Κρητικοπούλα που μυρίζει αγάπη, τρυφερότητα, αφοσίωση, βασιλικό αλλά ταυτόχρονα υποταγή και παράπονο. Ο Θέμελης πάλι είναι ένας εντελώς αντιφατικός τύπος του περιθωριακού Πειραιά του ’50. Η Κατίνα θα γίνει γι’ αυτόν ένας καθρέφτης μέσα στον οποίο εκείνος θα βλέπει πάντα τον εαυτό του καλύτερο και γι’ αυτό το λόγο εκείνος θα την λατρέψει με έναν ασφυκτικό όμως τρόπο. Σημαντικοί ήρωες του βιβλίου είναι όμως και άλλοι. Η μητέρα της Κατίνας, η Κωνσταντάκαινα, ο άνθρωπος που θα εμφυσήσει συγκεκριμένες αξίες ζωής στην Κατίνα αλλά και η μοιραία Ρόζα, χαρακτήρας εντελώς αντίθετος από αυτόν της Κατίνας που σπάει τα κοινωνικά πρέπει και ζει μια απελευθερωμένη ζωή, ο Σήφης που χάνεται στο Άουσβιτς, η Μαρίτσα που πνίγεται στις αναμνήσεις της Κανδάνου, ο Κωστής το κρητικό παλικάρι που επωμίζεται τα βάρη, είναι όλοι πολύ αγαπημένοι και νομίζω ενδεικτικοί  ήρωες.

7) Έχετε σπουδάσει Ιστορία ελληνικού Πολιτισμού και μετάφραση λογοτεχνίας. Ίσως είναι κι αυτός ένας λόγος που ασχοληθήκατε με τη συγγραφή βιβλίων. Σας έχει επηρεάσει κάποιος συγγραφέας;

Από παιδί αγαπούσα πολύ το βιβλίο και ό,τι σχετίζεται με αυτό. Οι σπουδές μου ωστόσο μου έδωσαν μια νέα παράμετρο στη θεώρηση τόσο της Λογοτεχνίας όσο και της Ιστορίας αλλά και της Κοινωνικής ανθρωπολογίας. Παράλληλα η μετάφραση είναι ένας τρόπος να ασχοληθεί κανείς με το βιβλίο σε απόσταση αναπνοής, καθώς προσπαθεί να δώσει ζωή σε ένα κείμενο μέσα από τη δική του γλωσσική εκφορά και όλα αυτά μαζί ίσως λειτούργησαν καθοριστικά ώστε να ασχοληθώ με τη συγγραφή. Ίσως πάλι να έφτασα σ’ αυτά ακριβώς λόγω της έμφυτης αγάπης μου στο βιβλίο. Νομίζω όμως ότι πάντα με τριγύριζε η ιδέα της συγγραφής αυτός ήταν άλλωστε και ο κύριος λόγος που ενδόμυχα με ανάγκαζε να διαβάζω πάντα λογοτεχνία.  Μπορεί ο προορισμός λοιπόν να καθόρισε το ταξίδι, μπορεί όμως και το αντίστροφο. Συγγραφείς που με επηρέασαν είναι πολλοί. Ο Οδυσσέας Ελύτης άνοιξε έναν νέον ορίζοντα στη ζωή μου, τα Ανοιχτά Χαρτιά του είναι το βιβλίο που άλλαξε τον τρόπο που βλέπω τα πράγματα και στάθηκε ορόσημο στη ζωή μου. Θα μπορούσα να μιλήσω για τη ζωή μου πριν και μετά την πνευματική αυτή συνάντηση. Ο Καζαντζάκης επίσης με τη φιλοσοφική του προσέγγιση, αλλά και ο Καραγάτσης, ο Ντοστογιέφσκι, ο Τολστόι, ο Φόκνερ, μεγάλες μορφές που έτσι κι αλλιώς επηρέασαν ολόκληρη την παγκόσμια σκέψη.

8) Έχετε δεσμούς με την Κρήτη;

Η Κρήτη είναι ένας ιστορικός τόπος και γι’ αυτό ιδιαίτερα σημαντικός για τον ευρύτερο ελληνισμό. Αυτός είναι και ο λόγος που το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου διαδραματίζεται στην Κρήτη και μέσα από περιφερειακές ιστορίες περιγράφει τη ζωή και τη φιλοσοφία εκεί. Πέρα όμως από αυτή τη γενικότερη διαπίστωση αποτελεί και για μένα έναν ιδιαίτερα αγαπητό τόπο μια και συνδέομαι μαζί του λόγω της καταγωγής του άντρα μου. Όπως είπατε και πριν όμως το δεύτερο βιβλίο μου κυκλοφόρησε το 2011 από τις εκδόσεις Δοκιμάκης, είναι λοιπόν κι αυτός ένας ακόμη ισχυρός δεσμός με το νησί. Πέρα όμως από όλα αυτά το γεγονός ότι από τούτο τον τόπο έχουν περάσει μεγάλες μορφές του ελληνικού πνεύματος, οι οποίες μας έχουν γαλουχήσει και στις οποίες προστρέχουμε όλοι μας είναι από μόνος του ένας ισχυρότατος δεσμός για όλους του Έλληνες και μιλώ για τον Καζαντζάκη, τον Ελύτη, τον Θεοτοκόπουλο αλλά και τόσους άλλους μεγάλους του κρητικού πνεύματος.

Σας ευχαριστώ πολύ.