ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ/ΣΟΦΙΑ ΣΤΡΕΖΟΥ/ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Το κείμενο που ακολουθεί είναι από την πρώτη παρουσίαση του βιβλίου της ΣΟΦΙΑΣ ΣΤΡΕΖΟΥ με τίτλο ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ που έγινε στις 14/06/11 στην αίθουσα ART GARAGE στην Αθήνα. 

http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=OdT2xE3dEcA
Καλησπέρα σας. Είναι μεγάλη μου τιμή που βρίσκομαι απόψε εδώ μαζί σας. Θα ήθελα να σας καλωσορίσω εκ μέρους όλων μας και να μιλήσω για το βιβλίο της Σοφίας Στρέζου, που τιτλοφορείται «Αισθητικές αναλύσεις δημιουργών» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΑΝΕΜΟΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ.

Οι περισσότεροι από τους 17 δημιουργούς που ανθολογούνται στο βιβλίο αυτό είναι σήμερα μαζί μας. Κάποιοι μάλιστα έχουν έρθει από πολύ μακριά. Οι παρευρισκόμενοι και όσοι τελικά δεν κατάφεραν να είναι απόψε μαζί μας, σας στέλνουν χαιρετισμό. Εκ μέρους όλων θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που είσαστε σήμερα μαζί μας.

Ταυτόχρονα είναι πολύ δύσκολο για μένα να μιλήσω για το συγκεκριμένο βιβλίο, καθώς, όπως ο τίτλος του καθορίζει, αναλύει άλλους δημιουργούς κι αυτό από μόνο του αποτελεί ένα στοιχείο πρόκλησης για κάθε ομιλητή, ιδιαίτερα στις μέρες μας που ανάλογα βιβλία είναι δύσκολο να εκδοθούν αλλά και να ευδοκιμήσουν στη συνείδηση του αναγνώστη.

Έτσι λοιπόν, αποτιμώντας περιγραφικά το συγκεκριμένο βιβλίο, θα μπορούσα να πω απλώς, ότι αποτελείται από 17 κείμενα αισθητικών αναλύσεων που στοχεύουν, σε μια ισχυρή τοποθέτηση της ποιήτριας Σοφίας Στρέζου, απέναντι σε όλα όσα καθορίζουν την ποιότητα της επιλογής τους. Κι επειδή, όσο αυξάνεται ο όγκος της λογοτεχνικής παραγωγής, άλλο τόσο αυξάνεται και η ανάγκη, να διακριθούν οι ποιότητες και να αποτιμηθούν τα έργα αυτής της παραγωγής, η Σοφία Στρέζου, ακολουθώντας τα πολυδαίδαλα μονοπάτια των λέξεων, που οι δημιουργοί επιλέγουν, φέρνει στο φως και επισημαίνει τα πολυεπίπεδα εκείνα όρια των έργων, που στοιχειοθετούν τη σημασία τους, σε μια προσπάθειά της να αποτιμήσει τα συγκεκριμένα έργα και να ερμηνεύσει
τα κίνητρα γραφής τους.

Άλλωστε η ίδια επισημαίνει: «Ζούμε την αφθονία των λέξεων, των πολλών γραφιάδων των αμετάφραστων συλλογισμών, τα πολλά κίνητρα γραφής».

Καθώς σύμπτωμα ολόκληρου του σύγχρονου πολιτισμού, είναι πλέον η ραγδαία έκπτωση της γλώσσας και των εκφραστικών μέσων, που οι νεότεροι δημιουργοί χρησιμοποιούν, η προσπάθεια της Σοφίας, όπως εκφράζεται μέσα στο βιβλίο αυτό, μόνο ως αγωνία μπορεί να θεωρηθεί. Αγωνία, για το αν θα μπορέσει να γραφτεί σύγχρονος αισθητικός λόγος, ικανός να πυροδοτήσει νέες γλωσσικές εκρήξεις και να γίνει κριτήριο γνησιότητας μιας ολόκληρης εποχής. Αγωνία, για το αν θα μπορέσει να λειτουργήσει η γραφή, ως διανοητικός λόγος ή θα παραμείνει απλώς, ένα σύνολο συναρμολογημένων λέξεων.

"Η γραφή, λέει η ίδια, είναι μια ήσυχη θάλασσα που σε ταξιδεύει σε μοναχικές πλεύσεις".

Κάπως έτσι αντιλαμβάνεται η Σοφία Στρέζου τη γραφή και υπό αυτή την έννοια, γίνεται σαφές, ότι η πένα της αποτελεί για την ίδια το όχημα πλεύσης, σε μια απάνεμη θάλασσα, την οποία δεν διαπραγματεύεται. Ο λόγος που την ώθησε, στο να αναλύσει αισθητικά τους δημιουργούς, ήταν η ανάγκη της, να πλεύσει ξανά στα μοναχικά της ταξίδια, αναζητώντας πυξίδες προορισμού μέσα από τα κείμενα άλλων δημιουργών. Θέλησε να αναδείξει έναν δημιουργό, αποτυπώνοντας στο ιστολόγιο της αρχικά και τώρα πια στο χαρτί, τις βαθύτερες συγκινησιακές αφετηρίες του, αυτές που τον ώθησαν να καταπιαστεί με ένα συγκεκριμένο έργο.

Μοιάζει να την απασχολούν ένα σωρό ιδιαίτερα ερωτήματα. Ποιος είναι στο βάθος ένας δημιουργός; Ποια ακριβώς χαρακτηριστικά διαχωρίζουν τον συγγραφέα από τον λογοτέχνη, τον ποιητή από τον πεζογράφο. Ποιες είναι οι ωθητικές δυνάμεις που ενεργούν στον δημιουργό, αναγκάζοντάς τον τελικά να γράψει; Ποιοι εσωτερικοί προβληματισμοί ή δισταγμοί απλώνονται στην ψυχή του συγγραφέα; Ποιοι λανθάνοντες ερωτισμοί εκδηλώνονται ανάμεσα στον δημιουργό και το δημιούργημά του και ποιες απαντήσεις κωδικοποιούν τα ερωτηματικά του συγγραφέα, ερωτηματικά που διαγράφουν το εσωτερικό του υπόβαθρο στο οποίο κινείται ο κόσμος του, και στον οποίο κινούνται οι κατακτήσεις του.

Κάπου η ίδια σημειώνει: «Τα πολύτιμα λάφυρα της κατάκτησης, φυλάχτηκαν με λέξεις, στρώθηκαν σε ποιήματα, σε μορφώματα ποιητικών διαδρομών, στη γεωλογία των πετρωμάτων. Λαξεμένες αισθήσεις στους βράχους μιας φυγής, εγκαταλείποντας ό,τι λεηλατήθηκε στην εποχή της αγάπης. Άραγε δικαιώνεται ποτέ ο έρωτας που ερωτεύσιμος παρελαύνει ως απόλυτος νικητής σε κατακτημένες ψυχές και σώματα, μη μπορώντας να δώσει οριστικές απαντήσεις στις ερωτήσεις που δικαιώνουν τους κατακτημένους

Στα κείμενα αυτά, η Σοφία Στρέζου αναζητά τους μηχανισμούς, που επιτρέπουν σε έναν δημιουργό, να διαμορφώσει τη συγγραφική του ταυτότητα και ταυτόχρονα να κυριαρχήσει στο γλωσσικό του υποκείμενο, με την απαιτούμενη ευχέρεια. Ας μου επιτραπεί να πω ότι, στις Αισθητικές Αναλύσεις Δημιουργών, η Σοφία λειτουργεί, όπως ένας ζωγράφος. Τοποθετεί επάνω σε ένα φανταστικό τρίποδο το έργο που θέλει να αναλύσει κι ύστερα κάθεται μπροστά του και το κοιτάζει, έως ότου όλο το έργο να απλωθεί μπροστά στα μάτια της ολοζώντανο και να συνομιλήσει μαζί της. Έως ότου καταφέρει να ακούσει όλους εκείνους τους λεπταίσθητους ψιθυρισμούς των μυστικών του ήχων, για να μπορέσει να τους μεταφέρει σε όλους εμάς, με την παραμικρή τους λεπτομέρεια, έτσι όπως μόνο ένας γνήσιος ποιητικός νους μπορεί να κάνει. Και αυτή ακριβώς η ποιητική της ματιά, είναι που αναδεικνύει, σε μέγιστο βαθμό το έργο ενός δημιουργού και το υψώνει στις σφαίρες της αισθητικής ανάλυσης.

Πέρα όμως από τα 17 κείμενα-αναλύσεις δημιουργών, το βιβλίο κοσμείται κυριολεκτικά από ένα εισαγωγικό κείμενο με τον τίτλο "Ο Λυρισμός είναι το δάκρυ της ψυχής", ένα κείμενο που από μόνο του αρκεί, να καταδείξει όλα όσα έχει η Σοφία κατά νου, όταν πιάνει το μολύβι της, για να γράψει:

«Ο Λυρισμός είναι το Δάκρυ της Ψυχής», λέει η ίδια κι αυτομάτως το ερώτημα που γεννάται είναι, αν καταφέρνει να δακρύζει η ψυχή στις μέρες μας, από έναν λυρικό στίχο. Πόσα από τα διανοήματα, που καταλήγουν να γίνουν τέχνη, ανακαλούν μνήμες, ικανές να απομαγνητίζουν τους σκοτεινούς κωδικούς του κλειδωμένου συναισθήματος και να αγγίζουν την ψυχή, επειδή αυτό ακριβώς και μόνο είναι το ζητούμενο, της ψυχής το άγγιγμα. Σε ποιο βαθμό, οι μοναχικοί βηματισμοί ενός δημιουργού, καταλήγουν σε ξέφωτα επικοινωνίας και προσέγγισης μέσω της τέχνης του. Επειδή, ανελέητα κυνηγούν, κάποιες φορές οι ερινύες των λέξεων τον ποιητή, για να σαρκωθούν σε μορφοποιημένο σύνολο εκφραστικής τεχνικής, τέτοιας που να μπορεί να πυροδοτήσει ψυχικά κινήματα στα μονοπάτια του λόγου.

Η Σοφία δημιουργεί έναν μικρόκοσμο δικό της, έναν κόσμο καμωμένο από λέξεις, που αδέσποτες αναζητούν ένα χέρι να τις μαζέψει, για να γράψουν παντού, με αστραπές κάθετες, με τη βροχή της αλφαβήτου, όπως λέει, να στάζει επάνω στο λευκό χαρτί, όλες εκείνες τις αλήθειες, που ορίζουν τον συγκεκριμένο μικρόκοσμο και παρουσιάζεται σε εμάς, μέσα από κάθε σελίδα του βιβλίου της. Λέξεις που η ίδια συνέλεξε, με στοργή και φροντίδα από την ακτή των λησμονημένων ονείρων.

Άλλωστε, ένα στοιχείο που καθορίζει τον τρόπο γραφής της Σοφίας Στρέζου, είναι ακριβώς αυτή η ποιητική συλλογή λέξεων, που με γενναιότητα ισορροπούν, ανάμεσα σε ένα δαμασμένο λυρισμό και μια ανάλαφρη γλαφυρότητα. Επειδή η Σοφία γράφει, ανοίγοντας τους κρουνούς της ψυχής της, ώστε να κελαρύσει καθάριο από μέσα της, το νερό της δικής της νοητικής, σε μια χειμαρρώδη ροή. Κι όλοι όσοι αγγίξουν τη λυρική της πνοή, ανακαλύπτουν ταυτόχρονα και τις δικές της γυμνές αλήθειες, όσες μορφοποιούν τις πνευματικές της αφετηρίες.

Έτσι καθώς η τέχνη είναι μία, ανεξάρτητα από τον τρόπο, που επιλέγει ο κάθε δημιουργός να την αναπτύξει και να πορευτεί μέσα στους δρόμους της, η Σοφία ασυνείδητα γίνεται ο εικαστικός των συναισθημάτων, αφού με χρώματα φιλοτεχνεί τις αδέσποτες λέξεις που συνέλεξε, για να διαμορφώσει τον σημειολογικό πίνακα της αισθητικής της εκφραστικής.

«Ο Λυρισμός είναι το Δάκρυ της Ψυχής, είναι η διαρκής προσπάθεια του δημιουργού να γνωρίσει τον εαυτό του μέσα από την ανάδυση του υποσυνείδητου, καθώς εκεί κατοικούν η έμπνευση κι οραματισμός, που με δύναμη απλώνονται και τοποθετούνται σε επιλεγμένα οχήματα έκφρασης», γράφει η ίδια, στο εξαιρετικό αυτό δοκίμιο και μας δίνει την ευκαιρία να διακρίνουμε, όλο εκείνο τον πνευματικό μόχθο, αλλά και το ήθος της δημιουργού και να το ακολουθήσουμε στο προσωπικό της όχημα έκφρασης, καθώς εξεικονίζει το νοητικό περιεχόμενο του έργου της, με εικόνες αδιαπραγμάτευτης ποιητικής αισθητικής.

Σε όλα τα ανθολογούμενα κείμενα ο αναγνώστης, έχει την ευκαιρία να επιχειρεί ευαίσθητους ακροβατισμούς αγγιγμάτων, καθώς ο αισθαντισμός των λέξεων που συναρμολογεί η Σοφία, με ένα σαγηνευτικό τρόπο, ζωντανεύει τον αθέατο χρόνο γύρω μας, κάνει πιο ηχηρή την μουσική που κρύβεται στα χνάρια της σιωπής, σηματοδοτώντας τον λυρισμό μιας υψηλής αισθητικής απόχρωσης. Ο αναγνώστης του βιβλίου «Αισθητικές Αναλύσεις Δημιουργών», θα γίνει μύστης μιας μυστικής γιορτής και τότε θα μπορέσει, να ακούσει ανέμους να συνωμοτούν, στον απροσδιόριστο χωροχρόνο του σύμπαντος, που η Σοφία δημιουργεί, κάθε φορά που κάποιος ανοίγει και φυλλομετρά τις σελίδες του βιβλίου της.

«Ο Λυρισμός είναι το Δάκρυ της Ψυχής, είναι εκείνο το συναίσθημα που συγκινεί στη θέαση ενός έργου και συνταράσσει το βάθος της ψυχής, που βρίσκεται έξω από τον αισθητό κόσμο, υποβάλλοντας έτσι το ιδεατό του έργου. Είναι το μαγικό κλειδί που ανοίγει την πύλη του αγνώστου με την μαγεία και την δύναμη του αντικειμένου, με το ειδικό βάρος της σύνθεσης, στην νοητική διεργασία της έμπνευσης».

Ποιο είναι αυτό το απαιτούμενο μαγικό κλειδί, που ανοίγει την πύλη του αγνώστου, για να βρει κανείς τη νοητική διεργασία της έμπνευσης; Η Σοφία, μας μιλά για τον Λυρισμό, το απαραίτητο εκείνο στοιχείο ανάπλασης της νεκρωμένης ευαισθησίας, που μπορεί να βγάλει από τον λήθαργό της την ψυχή και να την κάνει να δακρύσει, αδιαφορώντας για τις συνέπειες, έστω κι αν αυτές είναι πολύ μεγάλες, αφού καμιά ψυχή δεν θα μπορέσει να γυρίσει πίσω, όταν ο δρόμος της τη φέρει, να βηματίζει στα μονοπάτια του. Εκεί θα μείνει για πάντα, να δακρύζει για την ομορφιά του κόσμου, που τόσο καιρό υπήρχε δίπλα της, αλλά εκείνη με μάτια ακόμη κλειστά, δεν μπορούσε να αντικρίσει. Με στόχο τη γλύκα της φυγής, προς μια εσωτερικότητα διαφορετική, προς ένα νοητικό δρόμο αυτογνωσίας και ονείρου ταυτόχρονα. Εκεί όπου αποκρυπτογραφείται και ο πιο ανεπαίσθητος ιριδισμός του αγνώστου και η αρχική σκέψη μορφοποιείται σε ερωτική συγκίνηση.

«Ο λυρισμός είναι το δάκρυ της ψυχής, η ισορροπία του ωραίου και του νοητού, της μεγάλης κατάφασης του νερού που στα χείλη ή στο χέρι στάζει τις στάλες ολόκληρου σύννεφου, που αφού περιπλανήθηκε στους ουρανούς, ακουμπά το ακριβό του ύδωρ, στα εκφραστικά μέσα χειραγώγησης με σοφή αναλογία χωρίς να συνθλίβεται. Τούτο το δάκρυ ακολουθούν οι μυημένοι ή μη επιδιώκοντας με την θέαση να στάξει και στην δική τους ψυχή".

Προσωπικά, θα ήθελα να την ευχαριστήσω, που επέλεξε να ανθολογήσει μέσα στο βιβλίο της την αισθητική της ανάλυση για το βιβλίο μου "Το Πορτρέτο Της Σιωπής", όπως και για την τιμή, να μιλήσω στην πρώτη επίσημη παρουσίαση του και να της ευχηθώ ολόψυχα… Καλοτάξιδο!!!!








Σχόλια

Ο χρήστης Ρούλα είπε…
Κα Στρέζου πραγματικά συνταξιδέψαμε στην εξαιρετική παρουσίαση του βιβλίου σας,γεμίσαμε τις αποσκευές μας με όμορφες λέξεις,γνώριμα τραγούδια και ξεκινήσαμε το ταξίδι σε έναν μαγευτικό,ονειρικό και διαφορετικό κόσμο,μακριά από τη μιζέρια και την απαισιοδοξία..Καλοτάξιδο το βιβλίο σας,εύχομαι κάθε επιτυχία..

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ

Τις νύχτες έπαιζε με τις σκιές από τον Δημήτρη Κώτσο

ΑΓΙΟΙ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ ΕΙΣ ΤΑΝ ΠΟΛΙΝ/ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ