ΘΑ ΠΟΛΕΜΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΘΕΟΥΣ/ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗΣ

Ένας άνθρωπος αντιμέτωπος με το πεπρωμένο του σε μια πορεία προσδιορισμού των ορίων της ανθρώπινης θυσίας είναι ο Λεωνίδας που ο Δημήτρης Στεφανάκης καταθέτει στο βιβλίο του ΘΑ ΠΟΛΕΜΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΘΕΟΥΣ.  Συνήθως η γνώση μας γύρω από ένα ιστορικό πρόσωπο περιορίζεται σε όλα όσα η ιστορική έρευνα έχει φέρει στο φως. Οι προσωπικότητες του μεγέθους ενός Λεωνίδα θεοοποιούνται σταδιακά και η καταγραφή τους από την επίσημη Ιστορία μοιάζει να διεκδικεί τις απόλυτες διαστάσεις του μύθου, αποκλείοντας οποιαδήποτε αναφορά στην άνθρωπινη φύση του ήρωα.  Στο βιβλίο του αυτό ο Δημήτρης Στεφανάκης παρουσιάζει την ανθρώπινη διάσταση ενός ανθρώπου που γεννήθηκε πολεμιστής, μια πλευρά που βρίσκεται πάντα κρυμμένη καλά πέρα από τις σελίδες ενός ιστορικού βιβλίου. Με κινηματογραφικό τρόπο ο Δημήτρης Στεφανάκης αναβιώνει μια ολόκληρη εποχή για να καταδείξει τον κόσμο, δημιούργημα του οποίου υπήρξε ο Λεωνίδας. Ο αναγνώστης μαθαίνει παράλληλα με την δραματική αφήγηση των γεγονότων πως ζούσαν οι άνθρωποι της εποχής, τα ήθη και τα έθιμά τους, τον τρόπο σκέψης τους, τις σχέσεις τους με τη ζωή και τη θυσία που συχνά μπορεί να απαιτήσει από μερικούς ο θάνατος, για να διεκδικήσει το προνόμιο μιας νέας αρχής μια ολόκληρη κοινωνία.

 Με φόντο μια άπτωτη αρχαιότητα που ορίζει το χωροχρόνο του μυθιστορήματος, ο συγγραφέας χρειάστηκε να μαθητεύσει στην βιωματική αξιομισθία των πράξεων της συγκεκριμένης ιστορικής προσωπικότητας,  προσπαθώντας παράλληλα με τις αναφορές στον ιστορικό λόγο, να μορφοποιήσει τις ανθρώπινες συντεταγμένες που τελικά ορίζουν την αληθινή του διάσταση.

 Επειδή, τις περισσότερες φορές είναι πολύ δύσκολο να παρουσιάει κανείς μια προσωπικότητα ανάλογου διαμετρήματος,  πόσω μάλλον όταν πρόκειται για τον άνθρωπο που όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου:

 " έσωσε τον δυτικό πολιτισμό, τον ρομαντικό και αταίριαστο βασιλιά της Σπάρτης. Στην ιστορία της ζωής του, οι Θερμοπύλες, ως ύψιστη έκφραση ελευθερίας, δεν αποτελούν μονάχα την αποθέωση της μοναχικής του πορείας. Συνοψίζουν με τον πιο εύγλωττο τρόπο το ιδεώδες της πόλης του. Και η ίδια η Σπάρτη ξεδιπλώνεται ολοζώντανη και πολύχρωμη μπροστά στα μάτια μας, μαζί με το πανόραμα ενός ολόκληρου κόσμου που φαντάζει απροσδόκητα οικείος και σύγχρονος".

Η Ιστορία παραμένει ωστόσο η αόρατη αορτή που τροφοδοτεί με οξυγόνο ολόκληρο το μυθιστορηματικό κόσμο του Δημήτρη Στεφανάκη. Ένας αναγκαίος αρχιτεκτονικός ιστός που διέπει ολόκληρο το έργο και ταυτόχρονα στηρίζει και αναδεικνύει την προσωπικότητα του ήρωα. 

 Με τη βαθιά συναίσθηση του σεβασμού απέναντι στο ιστορικό κληροδότημα της εν λόγου προσωπικότητας, ο συγγραφέας ενσαρκώνει ολόκληρη την περίοδο χαρίζοντας στο ιστορικό του υποκείμενο τις αρμόζουσες διαστάσεις.

Με γεωμετρικό λόγο και σφιχτή δομή ο Στεφανάκης εντάσσει την υπέρβαση του ήρωα του σε αναγκαιότητες, απόλυτες και αιχμηρές. Και είναι αυτές ακριβώς οι αναγκαιότητες που επαναπροσδιορίζουν τη στάση του Λεωνίδα, όταν το πεπρωμένο τού ζητά την εκπλήρωσή του, αδιάφορο για τις επιπτώσεις είναι αλήθεια,  ορίζοντας παράλληλα την αυτοθυσία του συγκεκριμένου ήρωα ως το όχημα επιβίωσης μιας ολόκληρης εποχής της αρχαιότητας και του κόσμου της.

Ο Λεωνίδας επιλέγει να διεκδικήσει ό,τι θεωρεί απαραίτητο στη ζωή και υπό αυτή την έννοια πολύτιμες είναι γι αυτόν οι αξίες που έμαθε από παιδί στην αυστηρή κοινωνική αγωγή της Σπάρτης, για τις οποίες είναι αναμφίβολη η θυσία που θα έρθει ως εκπλήρωση όχι μόνο ενός αταλάντευτου πεπρωμένου αλλά και ως προσωπική ανακάλυψη ενός πολύτιμου ιδεώδους, προσωπικού, κοινωνικού, εθνικού και ταυτόχρονα τόσο οικουμενικού. 

Ο συγγραφέας σκιαγραφεί τον ήρωά του με πλήρη συναίσθηση ότι για τον Λεωνίδα οι προτεραιότητες στη ζωή είναι σαφώς ξεκαθαρισμένες και γι αυτό το λόγο αδιαπραγμάτευτες. Το πεπρωμένο είναι γι αυτόν μια αναγκαία συνθήκη αναγκών που τελικά ρυθμίζουν τη μοίρα και με αυτή την βεβαιότητα προχωρεί στη μοναξιά που η ηθική τού υπαγορεύει, καταδικασμένος να φτάσει μέχρι το τέλος με οποιοδήποτε τίμημα.Ένα τραγικό πρόσωπο που ακολουθεί τη μοίρα που η Ιστορία του επιφύλαξε, για να γίνει σύμβολο της αυτοπροσφοράς.  

Ο συγγραφέας συγκροτεί το λόγο του με μαεστρία και ενάργεια και εξιστορεί πυρετικά εικόνες που εντυπώνονται στον αναγνώστη ακριβώς χάρη στη λιτή και γλαφυρή τους εκφορά. Με εκφραστική ευθυβολία συναρμολογεί τις λέξεις που χρησιμοποιεί, επιτυγχάνοντας μια λεπταίσθητη ισορροπία. και εξαπολύει τη γλωσσική του δημιουργία, κάνοντας τον αναγνώστη έναν συλλέκτη εικόνων και εννοιών. 

 Και είναι ακριβώς αυτός ο τρόπος που επιλέγει να γράψει την ιστορία του που κατατάσσει το έργο του Δημήτρη Στεφανάκη  δίπλα σε κλασσικά έργα άλλων εποχών.

από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

"Ξύπνα, Λεωνίδα. Είναι ώρα" νόμισε πως άκουσε μες στον ύπνο του τη φωνή της Ερατεινής, της Μεσσήνιας γριάς να τον καλεί και πετάχτηκε αναμαλλιασμένος απ' τη βασιλική κλίνη, αναζητώντας στο σκοτάδι το χάδι της λες κι ήταν ακόμα μικρό παιδί. Για μια στιγμή μάλιστα είχε τη βεβαιότητα ότι ξαναζούσε εκείνη τη μακρινή μέρα, που η νεαρή τότε Ερατεινή τον σήκωσε από τα άγρια χαράματα για να τον παραδώσουν στους παιδονόμους. Από ατίθασο παιδί σε αριστούχο της αγωγής και από μέλος της στρατιωτικής ελίτ σε διστακτικό ενήλικα που έζησε στη σκιά του ετεροθαλούς αδελφού του, Κλεομένη, ο Λεωνίδας ακολούθησε το δικό του πεπρωμένο. Μάρτυρας της οικογενειακής διαμάχης για τον θρόνο του οίκου των Αγιαδών, αποποιήθηκε την προσωπική του φιλοδοξία αναπτύσσοντας στο έπακρο τη σωματική ρώμη και την ηθική ακεραιότητα του επίλεκτου Σπαρτιάτη. Αγέρωχος βασιλιάς, παρέμεινε σε πολλά απλός στρατιώτης. Δεν υποπτεύθηκε καν τον ρόλο που του επεφύλασσε η Ιστορία. Όταν όμως χρειάστηκε, αποδείχτηκε σαν έτοιμος από καιρό... Το "Θα πολεμάς με τους θεούς" είναι ένα μυθιστόρημα για τον άνθρωπο που έσωσε τον δυτικό πολιτισμό, τον ρομαντικό και αταίριαστο βασιλιά της Σπάρτης. Στην ιστορία της ζωής του, οι Θερμοπύλες, ως ύψιστη έκφραση ελευθερίας, δεν αποτελούν μονάχα την αποθέωση της μοναχικής του πορείας. Συνοψίζουν με τον πιο εύγλωττο τρόπο το ιδεώδες της πόλης του. Και η ίδια η Σπάρτη ξεδιπλώνεται ολοζώντανη και πολύχρωμη μπροστά στα μάτια μας, μαζί με το πανόραμα ενός ολόκληρου κόσμου που φαντάζει απροσδόκητα οικείος και σύγχρονος.